ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, profesyonel yönetim sisteminin temelini oluşturur.
Hedefi; şirketlerin kendi çalışma sistemini oluşturması, şirket çalışanlarının belirlenen şirket hedeflerine yöneltilmesini ve şirketin sürekli gelişiminin sağlanmasıdır.
ISO 9001:2008, tarımsal sektörden sanayi sektörüne, kamudan özel sektöre kadar, her türlü organizasyonda uygulanabilir.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, Uluslararası Standartlar Örgütü tarafından yayınlanan, müşteri beklentileri, ihtiyaçları ve mevzuat şartlarını karşılama yolu ile müşteri memnuniyetinin artırılmasını öngören dünyaca kabul görmüş bir kalite yönetimi sistemi biçimidir.
Bu standardın amacı, hata ve kusurları azaltmak, ortadan kaldırmak ve daha önemlisi oluşabilecek hata ve kusurları önlemektir.
Standart, direk olarak ürün ve hizmet kalitesiyle ilgili değil, yönetim sisteminin kalitesi ile ilgilidir.
ISO 9001 Standardı bir kuruluşun mevcut sisteminin tamamen değiştirilmesi değil, sistemin standart şartlarına uygun olarak düzenlenmesidir.
ISO 9001 standardı, bir kalite yönetim sistemimin kurulması için uygulanması gereken şartları tanımlar. Bu şartlar, sekiz kalite prensibine dayanmaktadır. Bu prensipler şunlardır;
1- Müşteri Odaklılık: Kuruluşlar, müşterilerine bağımlıdır bu yüzden müşterilerinin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarını iyi anlamalı, müşteri şartlarına tam olarak uymalı ve müşteri beklentilerinin de üzerine çıkmak için çaba göstermelidir.
2- Liderlik: Liderler organize ederler, yön ve amaç birliğini belirlerler. Lider firma içerisinde öyle bir ortam kurmalı ve devam ettirmelidir ki insanlar kuruluşun hedeflerinin başarılmasında tam olarak katılabilmeli ve hedefe kilitlenebilmelidir.
3- Çalışanların Katılımı: Her seviyedeki insanlar kuruluşun birer değeridir ve tam olarak katılımları ile kabiliyetleri kuruluşun çıkarları için verimli bir şekilde kullanılabilir.
4- Proses Yaklaşımı: Faaliyetler ve ilişkili kaynaklar bir proses olarak yönetildikleri zaman başarılı sonuçlar çok daha etkin olarak gerçekleştirilebilir. P, Planla .. Hedefleri & Prosesleri Belirle; U, Uygula.. Prosesleri Uygula; K, Kontrol Et.. İzle & Ölç; Ö, Önlem al, İyileştir.. Sürekli İyileşme Sağla.
5- Yönetime Sistem Yaklaşımı:Birbirleri ile ilişkili proseslerin Sistem olarak belirlenmesi, anlaşılması ve yönetilmesi kuruluşları etkinliklerini sağlar ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde verimlilik sağlar.
6- Sürekli İyileştirme: Kuruluşun bütün performansının sürekli iyileştirilmesi konusu kurumun kalıcı bir hedefi halinde olmalıdır.
7- Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım: Etkili kararlar veri ve bilginin analizine dayanacak şekilde kullanılmalıdır.
8- Karşılıklı Çıkara Dayalı Tedarikçi İlişkileri: Bir kuruluş ve tedarikçisi birbirine bağımlıdır ve bir değer oluşturma konusunda kabiliyetleri artırmak için karşılıklı çıkarları var olup bu kapsamda verimli ilişkiler kurulmalıdır
ISO 9000 STANDARTLARI SERİSİ
ISO 9000: Organizasyonların müşteri memnuniyetinin artırılmasına yönelik olarak kalite yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik eden ve ISO tarafından yayınlanmış olan bir standartlar bütünüdür.
ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemlerinin kurulması esnasında uygulanması gereken şartların tanımlandığı ve belgelendirme denetimine tabi olan standarttır. Verilen belgenin adıdır.
ISO 9001:2008: ISO 9000 Standardı, her 5 yılda bir ISO tarafından gözden geçirilmekte ve uygulayıcıların görüşleri ve ihtiyaçlar doğrultusunda gerekli revizyonlar yapılarak yeniden yayınlanmaktadır. 2009 rakamı, bu revizyonun 2008 yılında yapılıp, yayınlandığını gösterir versiyon tarihidir (ISO 9001:2008 versiyonu).
TS EN ISO 9000 standartları dört temel standarttan oluşmaktadır.Bunlar;
1. TS EN ISO 9000:2005 Kalite Yönetim Sistemleri-Temel Kavramlar, Terimler
2. TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemleri- Şartları
3. TS EN ISO 9004:2009 Kalite Yönetim Sistem-Performansının İyileştirilmesi İçin Kılavuz
4. TS EN ISO 19011:2011 Kalite ve Çevre Yönetim Sistemleri için Tetkik Kılavuzu
ISO 9001:2008 STANDARDININ MADDE BAŞLIKLARI
1- Kapsam
2- Atıf yapılan standardlar
3- Terimler ve tarifler
4- Kalite Yönetim Sistemi
5- Yönetim Sorumluluğu
6- Kaynak Yönetimi
7- Ürün Gerçekleştirme
8- Ölçme, Analiz ve İyileşme
BELGELENDİRME SÜRECİ
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Standardına göre sertifika almak isteyen bir kuruluş öncelikle bu belgeyi vermeye yetkili belgelendirme kuruluşu ile sözleşme imzalar.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Standardı şartlarına uygun olarak kuruluşta kalite sistemini kurar.
Gerekli hazırlıklar tamamlandıktan sonra belgelendirme kuruluşundan denetim talep edilir.
Uzman denetçiler tarafından yapılan tetkik sonucunda, ISO 9001 standardının asgari gereklerini yerine getirdiği tescillenen firmalar sertifikalandırılır. , ISO 9001 Sertifikası 3 yıl süre için geçerlidir. Bu süre içinde, her yıl ara tetkik yapılarak kuruluşun standart şartlarına uygun olarak faaliyetlerini yürüttüğünün kontrolü sağlanır, 3 yılın sonunda ise sertifika yenileme tetkiki yapılır.
ISO 9001 Kalite Yönetim Yönetim Sisteminin YararlarıUluslararası geçerliliğe sahip ISO 9001 belgesi ile piyasa koşullarında rekabet şansının artması sağlanır.Pazarlama faaliyetlerinde rakiplere göre farlılık oluşturulması sağlanır.Yönetim standardı oluşturularak kurumsallaşma sağlanır.Sistemli bir yönetim yaklaşımı benimsenir.Uluslararası ticari avantajlardan yararlanılır.Müşteri memnuniyetinde ve müşteri sadakatinde artış sağlanır.Hata oranlarında, firelerde, yeniden işlemelerde azalma sağlanır.Girdi, üretim ve son kontrollerde etkinlik sağlanır.Tedarikçilerin seçiminde, değerlendirilmesinde ve takibinde kolaylık sağlanır.İşletme faaliyetlerinin standartlaştırılmasını sağlayacak dökümantasyonun (altyapının) oluşması sağlanır.Kuruluş içerisinde yapılan işler kişilerden bağımsız hale gelir.Geçmişe yönelik kayıtlar düzenli bir şekilde tutulur.Verimlilik ve karlılık artar.Müşteri odaklı yaklaşımın benimsenir.Genel performansın sürekli iyileşmesi sağlanır.Hatalardan ve kalitesiz işten kaynaklanan maliyetler azalır.Firma içi iletişim gelişir.